Kruiden en het prikkelbaredarmsyndroom (PDS)

Dit artikel is onderdeel van het dossier "Acupunctuur en kruiden bieden verlichting bij prikkelbaredarmsyndroom"

Er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effectiviteit van diverse losse kruiden en kruidenformules (combinaties van diverse kruiden) bij het prikkelbaredarmsyndroom (PDS). De resultaten zijn verbazingwekkend en onderzoekers verwachten dat andere nog niet uitgebreid onderzochte kruiden, en met name kruidenformules, effectief zullen zijn in het behandelen van PDS.

Pepermunt	Artisjok	Kurkuma	Arrowroot	Psyllium

Pepermunt

Pepermunt, Mentha × piperita, heeft o.a. antimicrobiële en krampstillende eigenschappen.
Uit meerdere onderzoeken blijkt dat pepermunt zeer effectief is in het behandelen van PDS.

In één van deze onderzoeken werd het effect van pepermuntolie vergeleken met het effect van een placebo. De resultaten (zie tabel 1) spreken voor zich: pepermuntolie is effectiever dan een placebo en is zeker aan te bevelen aan PDS-patiënten.

Tabel 1: Percentage patiënten dat verlichting van de klachten ervaart

	Placebo	Pepermuntolie
Vermindering in hevigheid buikpijn	43 %	79 %
Vermindering opgeblazen gevoel	29 %	83 %
Verlaging aantal stoelgangen	32 %	83 %
Minder borborygmi (darmgeluiden)	31 %	73 %
Minder winderigheid	22 %	79 %

Andere onderzoeken laten soortgelijke bevindingen zien:

• 90 patiënten namen 3x per dag een pepermuntolie of placebo capsule gedurende 8 weken. Van de patiënten die pepermuntolie innamen waren 14 patiënten na 8 weken vrij van buikpijn/ongemakkelijk gevoel in de buik. Verder ervoeren de patiënten in de pepermuntoliegroep gemiddeld minder pijn en een betere levenskwaliteit dan de patiënten in de placebogroep.
• 75 patiënten namen 2 maal 2 capsules pepermuntolie of een placebo per dag gedurende 4 weken. De PDS symptomen werden bijgehouden. Uit de resultaten bleek weer dat pepermuntolie de klachten van PDS-patiënten vermindert.
• Uit een onderzoek onder kinderen met PDS blijkt dat 75% een vermindering van aan PDS gelinkte pijn ervaart.

Tijdens deze onderzoeken was er geen sprake van ernstige bijwerkingen door het gebruik van pepermuntolie.

Artisjok

De artisjok, de Cynara scolymus, is een bittere plant waarvan de stelen van de plant, de bladeren- en het hart van de bloem gegeten kunnen worden. Delen van de artisjok worden ook verwerkt tot thee en likeur. Van alle groente heeft de artisjok een van de hoogste concentraties antioxidanten.

De artisjok bevordert de spijsvertering, ondersteunt de functie van de lever en galblaas, verhoogt de verhouding HDL/LDL cholesterol, beinvloedt de darmflora positief en werkt krampstillend.

Onderzoek wijst uit dat de artisjok ter preventie- en in de behandeling van PDS goed ingezet kan worden. Extract van artisjokblad zorgde bij gezonde vrijwilligers met dyspepsie (verstoring van de spijsvertering) voor een uiteindelijk afname van 26,4% van het aantal PDS patiënten. Deelnemers aan dit onderzoek rapporteerden een verbetering van hun ontlastingspatroon: deze ging van afwisselend constipatie (verstopping)/diarree naar normaal. De symptomen van hun spijsverteringsklachten verminderden met 41% en de levenskwaliteit verbeterde met 20%.

PDS patiënten die artistjokbladextract gedurende 6 weken innamen ervoeren ook een significante afname van klachten. 96% van de patiënten gaf aan dat het extract een beter- of gelijkwaardig resultaat opleverde dan eerder geprobeerde behandelmethoden.

Kurkuma

Het kruid Curcuma longa (de wortel van kurkuma, ook wel bekend als kurkuma/koenjit), heeft antibacteriele, ontstekkingsremmende en krampstillende eigenschappen. Uit onderzoek blijkt dat kurkuma ook effectief ingezet kan worden bij PDS-klachten.

Een 8 weken durende behandeling met Curcuma longa verminderde de frequentie van PDS klachten, de buikpijn/buikklachten en de levenskwaliteit van PDS-patiënten. Ongeveer 2/3 van alle patiënten ervoeren een vermindering van symptomen en verbetering van het ontlastingspatroon.

Let wel op! Een andere soort die sterk lijkt op Curcuma longa, genaamd Curcuma xanthorriza, is ook wetenschappelijk onderzocht en blijkt juist geen waarde in de behandeling van PDS te hebben.

Arrowroot

De tot poeder gemalen wortel van de arrowrootplant, Maranta arundinacea, werd voorgeschreven aan PDS-patiënten met voornamelijk diarree. De gemalen wortel verminderde de diarree en buikpijn. Let wel op: dit kruid zorgt op lange termijn voor constipatie.

Psyllium (Plantago psyllium)

Psyllium, de zaadhuizen van de plant Plantago psyllium, wordt gebruikt om de spijsvertering te bevorderen en kan tevens PDS symptomen verminderen. Dit laatste blijkt uit een onderzoek onder 275 PDS patiënten waarin het effect van psyllium, zemelen en een placebo werd vergeleken: psyllium bleek het effectiefst te zijn in het bestrijden van PDS symptomen.

Tabel 2: Samenvatting werking kruiden

Pepermunt(olie)	vermindert buikpijn / ongemakkelijk gevoel in de buik verhoogt levenskwaliteit vermindert PDS gerelateerde klachten antimicrobiëel en krampstillend
Artisjok	hoge concentratie oxidanten bevordert spijsvertering en vermindert spijsverteringsklachten ondersteunt functie level & galblaas verlaagt cholesterol beïnvloedt de darmflora positief krampstillend preventie PDS verbetering ontlastingspatroon verbetert levenskwaliteit
Kurkuma	antibacterieel, ontstekkingsremmend en krampstillend vermindert frequentie klachten vermindert klachten verbetert ontlastingspatroon vermindert buikpijn/buikklachten verbetert levenskwaliteit
Arrowroot	kan diarree verminderen kan buikpijn verminderen let op! kan op lange termijn voor consipatie zorgen
Psyllium	bevordert spijsvertering vermindert PDS klachten

Lees verder

• Kruidenformules en het prikkelbaredarmsyndroom (PDS)

Bronnen:
Enteric-coated peppermint-oil capsules in the treatment of irritable bowel syndrome: a prospective, randomized trial.
The effect of enteric-coated, delayed-release peppermint oil on irritable bowel syndrome.
Peppermint oil (Mintoil) in the treatment of irritable bowel syndrome: a prospective double blind placebo-controlled randomized trial.
Enteric-coated, pH-dependent peppermint oil capsules for the treatment of irritable bowel syndrome in children.
Artichoke leaf extract reduces symptoms of irritable bowel syndrome and improves quality of life in otherwise healthy volunteers suffering from concomitant dyspepsia: a subset analysis.
Turmeric extract may improve irritable bowel syndrome symptomology in otherwise healthy adults: a pilot study.
Herbal medicine with curcuma and fumitory in the treatment of irritable bowel syndrome: a randomized, placebo-controlled, double-blind clinical trial.
Arrowroot as a treatment for diarrhoea in irritable bowel syndrome patients: a pilot study.
Soluble or insoluble fibre in irritable bowel syndrome in primary care? Randomised placebo controlled trial
foto Arrowroot door Denis Conrado, Universidade Federal de Lavras, Brazilië.
foto Psyllium door Cary Bass